ΕΥΧΕΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΥΛΛΟΓΟ ΑΜΠΕΛΟΥΡΓΩΝ ΑΝΕΜΩΤΙΑΣ - ΛΕΣΒΟΥ

Η χιονισμένη Ανεμώτια από άλλη οπτική γωνία...

Αγαπητοί Συγχωριανοί, Μέλη και φίλοι του Συλλόγου Αμπελουργών Ανεμώτιας,

Σας ευχόμαστε από καρδιάς Καλά Χριστούγεννα με Υγεία, Ψυχική Γαλήνη και Χαρά!!!

Να περάσετε αυτές τις Άγιες ημέρες με τις οικογένειές σας και τους αγαπημένους σας ανθρώπους…

Χρόνια Πολλά και Καλά σε όλους!!!

Το ΔΣ

Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΡΑΣΙΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Το κρασί από πάντα τύχαινε μεγάλης εκτίμησης σε όλο τον Ελλαδικό χώρο. Το αμπέλι για παραγωγή κρασιού καλλιεργήθηκε παντού, όπου το κλίμα το επέτρεπε πλάι σε άλλες καλλιέργειες συμπληρώνοντας την οικιακή οικονομία, ενώ υπήρξαν και περιοχές όπου αποτελούσε το κύριο εισόδημα. Δε θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι κάθε οικογένεια είχε το αμπελάκι της.

Τα κρασοστάφυλα μπορούν να καλλιεργηθούν σε ξηρά και φτωχά εδάφη γι' αυτό και επεκτάθηκε η καλλιέργειά τους σ' όλη την Ελλάδα. Η συρρίκνωση, όμως, τα τελευταία χρόνια της αγροτικής τάξης έφερε και την μείωση των καλλιεργούμενων με αμπέλι εκτάσεων. Αυτό παρατηρήθηκε κυρίως στα ορεινά και άγονα μέρη, τα πρώτα που εγκαταλείφθηκαν από τους κατοίκους τους.

Το κρασί που παράγεται διαφοροποιείται από τον τόπο (κλιματολογικές συνθήκες), την ποικιλία και το έδαφος. Παρακάτω δίνεται μια γενική εικόνα των καλλιεργούμενων εκτάσεων με αμπέλια και της παραγωγής κρασιού στην Ελλάδα το έτος 2015:

                                      Έκταση (σε εκτάρια)           Παραγωγή οίνου (σε εκατόλιτρα) 

Πελοπόννησος                     60.419                                    1.525.590 

Κρήτη                                   50.581                                      959.480 

Στερεά Ελλάδα και Εύβοια    28.849                                    1.988.790 

Μακεδονία και Θράκη          15.500                                      514.760 

Θεσσαλία                               8.696                                      423.910 

Νησιά Ιονίου Πελάγους          8.716                                      215.840 

Νησιά Αιγαίου Πελάγους      9.131                                      151.300 

Δωδεκάνησα                          3.438                                      128.850 

Ήπειρος                                 1.022                                        30.620 

Μερικές από τις σπουδαιότερες καλλιεργούμενες ποικιλίες ανά αμπελουργική περιοχή είναι οι παρακάτω:

Πελοπόννησος: Αγιωργίτικο, Κορινθιακή σταφίδα, Μοσχάτο λευκό, Μοσχοφίλερο, Ρεφόσκο, Ροδίτης, Σουλτανίνα.

Κρήτη: Βηλάνα, Κοτσιφάλι, Λιάτικο, Μαντηλαριά, Ρωμέικο.

Στερεά Ελλάδα & Εύβοια: Σαββατιανό.

Μακεδονία & Θράκη: Ασύρτικο, Αθήρι, Ροδίτης, Λημνιό, Ξινόμαυρο, Νεγκόσκα, Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc.

Θεσσαλία: Κρασάτο, Μαύρο Μεσενικόλα, Μοσχάτο Αμβούργου, Μπατίκι, Ξινόμαυρο, Σταυρωτό.

Νησιά Ιονίου Πελάγους: Βερτζαμί, Μαυροδάφνη, Μοσχάτο λευκό, Ρομπόλα.

Νησιά Αιγαίου Πελάγους: Αϊδάνι, Ασύρτικο, Λημνιό, Μαντηλαριά, Μονεμβασία, Χιδηριώτικο, Μοσχάτο Αλεξανδρείας.

Δωδεκάνησα: Αθήρι, Μαντηλαριά, Μοσχάτο λευκό.

Ήπειρος: Ντεμπίνα, Cabernet Sauvignon

Σύμφωνα με στοιχεία των ετών 2012-13, σε παγκόσμιο επίπεδο, η χώρα μας κατατάσσεται στη δωδέκατη θέση από άποψη όγκου παραγωγής κρασιού. Προηγούνται η Ιταλία, η Γαλλία, η Ισπανία, οι ΗΠΑ, η Αργεντινή, η Αυστραλία, η Χιλή, η Ν. Αφρική, η Γερμανία, η Πορτογαλία και η Ρουμανία.

Η ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΗΣ ΑΜΠΕΛΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Η καλλιέργεια της αμπέλου αποτελεί μια από τις βασικότερες καλλιέργειες της χώρας μας και η παραγωγή, επεξεργασία, μεταποίηση και εμπορία των αμπελουργικών προϊόντων είναι από τις σημαντικότερες δραστηριότητες της αγροτικής παραγωγής.

Μέχρι πριν τον δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η καλλιεργούμενη έκταση με αμπέλια στην Ελλάδα, υπολογίζεται ότι έφτανε περίπου τα 3.000.000 στρέμματα. Λίγο μετά, η έκταση αυτή μειώθηκε σημαντικά.

Σε πολλές περιοχές, τα αμερικάνικα υποκείμενα που χρησιμοποιήθηκαν για την αναμπέλωση μετά την εισβολή της φυλλοξήρας στην Ελλάδα, που έγινε περίπου στις αρχές του εικοστού αιώνα (1905), δεν ήταν επαρκώς κατάλληλα. Έτσι, τα αμπέλια έδιναν μικρές αποδόσεις με αποτέλεσμα πολλοί αμπελουργοί να εγκαταλείψουν την αμπελοκαλλιέργεια επειδή ήταν οικονομικά ασύμφορη.

Αργότερα, με τον εμφύλιο πόλεμο και με την ανάπτυξη στις μεγάλες πόλεις της βιομηχανίας και τη μετανάστευση, ο ορεινός πληθυσμός εγκατέλειψε τα χωριά του και τα αμπέλια ξεριζώθηκαν. Έτσι, χάθηκαν ονομαστοί αμπελώνες όπως της Σιάτιστας στην Κεντρική Μακεδονία, της Μαρώνειας στη Θράκη, της Αράχωβας πλάι στους Δελφούς κ.α

Η συνολική καλλιεργούμενη έκταση (σε χιλ.στρ.) με αμπέλια (οινοποίησης, επιτραπέζια, σταφιδάμπελα) στην Ελλάδα μεταξύ 2009-2013.

2009	1.226,2
2010	1.205,5
2011	1.156,2
2012	1.154,0
2013	1.135,4

Σύμφωνα με τα δεδομένα της Στατιστικής Υπηρεσίας, όπως φαίνεται στον παραπάνω πίνακα, οι καλλιεργούμενες εκτάσεις με αμπέλια στην Ελλάδα παρουσιάζουν μια συνεχή μείωση από το 2009 μέχρι το 2013.

Σύμφωνα με στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας και του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων η μέση ετήσια παραγωγή επιτραπέζιων σταφυλιών στην Ελλάδα τα έτη 2009, 2010 και 2011 έφτασε τους 300.000 τόνους.

Την τετραετία 2009, 2010,  2011,2012 η μέση ετήσια εξαχθείσα ποσότητα επιτραπέζιων σταφυλιών ήταν 73.000 τόνοι.

Η Γερμανία, η Αγγλία και η Ολλανδία αποτελούν τους κυριότερους προορισμούς των ελληνικών επιτραπέζιων σταφυλιών. Οι τρεις αυτές χώρες απορρόφησαν το 66% των σταφυλιών που εξήχθησαν από τη χώρα μας τα παραπάνω έτη. Στις αγορές αυτές ανταγωνίστριες χώρες είναι η Ιταλία και η Τουρκία.

Από τα εξαγώγιμα σταφύλια το 90% αποτελούν οι λευκές ποικιλίες. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει αυξανόμενη ζήτηση ερυθρών ποικιλιών από τις αγορές του εξωτερικού.

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ

Το αμπέλι είναι μία από τις αρχαιότερες καλλιέργειες. Η καταγωγή της αμπέλου χάνεται στα βάθη των αιώνων. Απ’ ό,τι δείχνουν τα διάφορα ευρήματα, το αμπέλι ευδοκιμούσε στην πολική ζώνη πριν από την εποχή των παγετώνων και κυρίως στην Ισλανδία, στη βόρεια Ευρώπη και στη βορειοδυτική Ασία. Οι παγετώνες όμως περιόρισαν την εξάπλωσή του, ωθώντας διάφορα είδη άγριων αμπέλων προς θερμότερες ζώνες, όπως στην κεντρική και ανατολική Ασία, στην κεντρική και νότια Ευρώπη αλλά και στην ευρύτερη περιοχή του νότιου Καυκάσου. Εκεί γεννήθηκε το είδος ¨Άμπελος η Οινοφόρος¨, Vitis vinifera. Στην Ελλάδα πρέπει να εμφανίστηκε την 4η χιλιετία π.χ.

Οι επιστήμονες δέχονται ότι ο πολιτισμός αρχίζει από τη στιγμή που ο άνθρωπος σταμάτησε να ζεί νομαδική ζωή και καλλιέργησε τη γη. Επίσης θεωρούν ότι το πέρασμα από τη νομαδική ζωή στον πολιτισμό άρχισε όταν οι πρώτοι καλλιεργητές ¨δούλεψαν¨ το αμπέλι.

Η τέχνη της αμπελουργίας εικάζεται ότι ξεκίνησε με την αγροτική επανάσταση γύρω στο 5.000 π.χ. Από τους πρώτους γνωστούς καλλιεργητές θεωρούνται οι Άριοι (πρόγονοι των Περσών και των Ινδών που ζούσαν στην περιοχή Καυκάσου-Κασπίας), οι Σημιτικοί λαοί και οι Ασσύριοι. Το κρασί την εποχή εκείνη ήταν γνωστό ακόμη και στην αρχαία Κίνα. Κατόπιν οι τέχνες της αμπελουργίας και της οινοποιίας πέρασαν στους Αιγυπτίους, στους λαούς της Παλαιστίνης, της Φοινίκης και στους Έλληνες.

Οι Έλληνες ανέπτυξαν ιδιαίτερα την οινοποιία, σχεδόν μονοπωλώντας την αγορά για αιώνες. Δεν είμαστε βέβαιοι από που διδάχτηκαν την τέχνη της οινοποιίας, σύμφωνα όμως με μια από τις επικρατέστερες θεωρίες, την έμαθαν από τους ανατολικούς λαούς (Φοίνικες ή Αιγυπτίους) με τους οποίους είχαν αναπτυγμένες εμπορικές σχέσεις. Το κρασί έπαιζε πολύ σπουδαίο ρόλο στη ζωή των αρχαίων Ελλήνων. Η καθημερινή ζωή τους ήταν αναπόσπαστα δεμένη με αυτό. Έδιναν μεγάλη σημασία στο καλό κρασί και γι’ αυτό το λόγο φρόντιζαν να υπάρχει πάντοτε στο σπίτι τους άφθονη ποσότητα όχι μόνο για τους ίδιους αλλά και για τα συμπόσιά τους τα οποία άλλωστε ήταν μια από τις αγαπημένες τους συνήθειες.

Η λέξη κρασί προέρχεται από τη λέξη κράσις= ανάμειξη. Η λέξη κράσις προέρχεται από το ρήμα κεράννυμι= αναμειγνύω και η λέξη κρατήρ σημαίνει το σκεύος στο οποίο γινόταν η ανάμειξη του κρασιού με το νερό.

Η αμπελοκαλλιέργεια έγινε γνωστή πολύ γρήγορα σε όλη την Ελλάδα. Αυτό αποδεικνύεται από πλήθος νομισμάτων που απεικονίζουν σταφύλια στη μια όψη και το Διόνυσο στην άλλη.